Voorjaarscursus 2025

                           “Dieper het doek in”
Universele symboliek in kunst en architectuur

Van traditionele naar moderne kunst 

Bent u benieuwd naar de boodschap en de betekenis van kunstwerken die voor de argeloze toeschouwer verborgen blijven? Aan de hand van zes boeiende thema’s maakt u kennis met ontwikkelingen in symboliek in kunst en architectuur.  Elk thema begint met voorbeelden vóór 1800 met omschreven en te ontcijferen betekenissen. Deze komen voort uit literaire en religieuze bronnen en uit speciale handboeken. Deze voorbeelden vormen een opstapje naar meer persoonlijke symboliek in de moderne en hedendaagse kunst. 

 Zes bijeenkomsten

 1. De magie van het plantenrijk

Hoe hebben kunstenaars de wonderen van bloemen en bomen vastgelegd? Via de religieuze symboliek van de lelie en de korenbloem verkennen we romantische interpretaties na 1800. De Romantici en hun moderne navolgers geven de paradijselijke microkosmos van de natuur betekenis. William Blake, Paul Klee en de Engelse Neo-Romantici zoals Paul Nash zien ook het bescheiden plantenleven als manifestaties van spirituele of kosmische krachten.

2. De blik en de spiegel

De spiegel is een object dat door kunstenaars over de hele wereld wordt gebruikt. Niet alleen om zelfportretten te maken, maar ook om een precieze boodschap over te brengen. Spiegels en hun reflecties zijn dubbelzinnig en zelfs tegenstrijdig in hun betekenis. Door de geschiedenis heen is de spiegel een allegorie van ijdelheid, bedrog en trots, maar ook een symbool van voorzichtigheid, kennis en wijsheid. We volgen Narcissus en het water als spiegel. Het moderne Parijs en London krijgen een veelvoud aan spiegelingen. Dit wordt uitgewerkt in de schilderkunst van de Pre-Rafaëlieten en de Franse impressionisten.

3.  Amor en Psyche: aardse en hemelse liefde  

De fabel van Amor en Psyche van de Romeinse dichter Apuleius is een populair thema in de beeldende kunst maar ook in de literatuur, de filosofie en zelfs de psychoanalyse. Het spannende verhaal van Amor die zich door zijn eigen pijl verwondt en verliefd wordt op een stervelinge prikkelt de fantasie. Voor Rafael, Rodin, Munch en vele andere kunstenaars gaat het om meer dan een sprookje. Het thema wordt gebruikt om de dualistische aard van de liefde te duiden.

4. De kracht van water in de gebouwde omgeving 

Water is een universeel symbool. Voor de schepping, harmonie, zuiverheid en vruchtbaarheid. Water maakt leven mogelijk. In de architectuur van de middeleeuwen tot de barok hebben doopvonten, baden en fonteinen een symbolische betekenis. In onze tijd is er een renaissance van aquatische architectuur. Deze is verbonden met vooruitgang in technologie, duurzaamheid en met een groeiende waardering voor ecologische harmonie. Hedendaagse architecten introduceren intieme en spectaculaire waterelementen om onze verbinding met de natuur te symboliseren.

 5. Prinsessen en demonen

Satan, duivels en demonen en hun gekwelde slachtoffers hebben een lange traditie in de kunst. Mikhail Vrubel combineert Art Nouveau en het vroege Russische symbolisme. Zijn vernieuwende beeldtaal daagt de traditionele Russische schilderkunst uit. Hij wordt nu geherwaardeerd als een van de grondleggers van de Russische avant-garde. Via literatuur en folklore verwerpt Vrubel de traditionele religieuze visie van de demon als een kwaadaardig wezen. Hij vervaagt de grenzen tussen goed en kwaad, tussen Christus en Satan, om een moderner beeld te geven van het spirituele individu. Zijn “Demoniana” serie vertegenwoordigt niet alleen Vrubels filosofische studie van de menselijke natuur, maar ook ideeën over zijn tijd.

6. Lichaamstaal als boodschap: poses en gebaren

Lichaamstaal is een genuanceerde taal. De kanteling van het hoofd, de plaatsing van de hand en de pose van een figuur hebben het vermogen om het verhaal, de stemming of de betekenis van een kunstwerk vorm te geven. Het dubbel gesplitste handgebaar bij El Greco, de expressieve elleboog bij Parmigianino en de handgebaren van Maria bij Botticelli hebben allemaal een boodschap. In de hedendaagse kunst worden deze gebaren opnieuw gebruikt in een eigentijdse context. Hyperrealistische sculptuur van Duane Hanson tot Ron Mueck biedt een schat aan betekenisvolle lichaamstaal.

De cursus wordt gegeven in 2 groepen

vrijdagmiddag 14.00-16.00 uur

31 januari, 14 en 28 februari, 14 en 28 maart, 11 april (reservedatum 2 mei)

zaterdagochtend 11.00-13.00 uur   1, 15  februari, 1, 15 en 29 maart, 12 april (reservedatum 3 mei)

Locatie Kunstvenster

IJsseldam

Ruimte voor Kunst

Gashavenstraat 53003
7418 AL Deventer

In verband met brand wordt de cursus “Dieper het doek in” gegeven in Theater Fazant, Smedenstraat 256, Deventer 

Inschrijfgeld Voorjaarscursus

Het inschrijfgeld voor de cursus “Dieper het doek in” bedraagt  € 97,50 . Inclusief een kopje thee of koffie in de pauze. Ook ontvangt u na elke bijeenkomst een uitgebreide digitale samenvatting.

De vrijdagmiddag is vol!

Voor zaterdagochtend kunt u zich nog inschrijven.

Eerdere cursussen

Het spannende samenspeltussen architectuur en sculptuur


De faam van München, kunststad 1850-1910


Verhalend Verbeelden


Bohemiens in de Donaumonarchie: Kunst van Centraal Europa rond 1900


What’s Up? Facetten van de Hedendaagse Kunst


Puur Natuur? Kunstenaars en hun houding tegenover het Landschap


Magneet Parijs, 1918 – 1968


Geheimen uit het Atelier, 1400 – 1750



kunstvenster.nl - Copyright © 2019 ITHH.NL