De fabel van Amor en Psyche van de Romeinse dichter Apuleius is een populair thema in de beeldende kunst maar ook in de literatuur, de filosofie en zelfs de psychoanalyse. Het spannende verhaal van Amor die zich door zijn eigen pijl verwond en verliefd wordt op een stervelinge prikkelt de fantasie. Vooral het moment waarop Psyche de goddelijke identiteit van haar nachtelijke minnaar ontdekt is geliefd. In de Italiaanse Renaissance zijn er kleurrijke fresco’s waarin de wanhopige Psyche, momenten van verraad en jaloerse godinnen tot leven gebracht worden. Maar meestal gaat het om meer dan een sprookje.

Het thema wordt gebruikt om de dualistische aard van de liefde uit te drukken en te duiden. Grote kunstenaars als Rafael en Romano drukken er de spanning tussen goddelijke en zinnelijke liefde mee uit. De morele, allegorische betekenis van het verhaal komt in de Barok minder aan bod. De wijze waarop Anthony van Dijck een deel van het verhaal uitbeeldt: Amor bekijkt de slapende Psyche, komt vaker voor. Het stelt de beschouwer in staat onder het mom van de mythe zich als een voyeur op te kunnen stellen. Aan het eind van de achttiende eeuw is er sprake van een enorme heropleving van het verhaal in Neoclassicistische kringen. De schilder Gerard en de beeldhouwer scheppen gestileerd het moment uit dat Psyche verbaasd Amors eerste kus krijgt zonder hem te zien.

De terugkeer tot de antieken brengt een soort abstractie voort, die opnieuw op ideale schoonheid mikt. In de salonschilderkunst van de negentiende eeuw wordt de mythe tot een haast cliché kitsch liefdegeschiedenis. Het moment dat Amor Psyche meevoert naar de godenwereld is uitgebuit als romantisch icoon bij uitstek. Het sentimentele, academische werk van William Bouguereau is daar een pregnant voorbeeld van. Auguste Rodin weet aan het begin van de 20e eeuw het thema te sublimeren en op een universeel niveau te brengen.